Marginalia
Divisit. Que divisit dominus, Verba, dividet hereditatem, Proverbiorum, et diviserunt terram, Iosue, dividetis agrum, Samuelis, dividere1 predam inimicorum vestrorum, Iosue. Et verbum stans divisum est cor eorum, Iosue. Et niphal dividetur terra, et divisus est supra ipsis nocte, In principio, ut dicere quod in medio noctis comprehendit eos. Et grave et divisit ad totum populum, Samuelis, dividam eos in Iacob, In principio. Et cuius quod non memoratur agens suus tunc divisa est preda, Isaie, et terram tuam cum funes divides, Amos. Et hitpaal diviserunt ipsam ad septem partes, Iosue, expo. divisi sunt in ipsa. Et nomen divisio una et supra divisione sua Iechoiada, divisio ad omnem rem divisionem. Et transiens in divisionibus eorum ad tribus eorum, Verba. Et pondus aliud et pars virorum, In principio, cum quinque punctis et2 pars mea Dominus dixit anima, Quomodo, et de modo alio pars. Et pondus aliud pars3 scribe. Et pondus aliud et pars domus patris, Verba, omnium ipsorum modus cognitus. Et de hoc agri vocati pars quia quod hic pars unius et iste pars alterius, ager qui ipsi, Samuelis, pars agri, Rut, et comedet agrum, Amos, in agro Ezechielis4, Regum. Et modus alius leniverunt plusquam butira os suum, Psalmiste. Et grave verba sua lenivit, Proverbiorum, linguis suis lenient, Psalmiste, vir blandiens, Proverbiorum, quia lenivit ipsum, Psalmiste, ad lenire inde in medio populi, Ieremie, iudicium suum ad facere lenire ipsa. Modus lubrici quod proximum ad modum lubrica vult dicere quod erat volens ad esse lapsus inde5 lenivit malleum, Isaie. Et est ad declarare ad lenire inde in medio populi de modo primo. Et adiectivum vir leonis, In principio, et magicatio eorum lenis, Ezechielis, de monte levi, Iosue, quod non erant in ipso arbores. Et Ionatan caldeizat de modo primo mons divisus6. Et lene magis quam oleum palatum suum, Proverbiorum. Et nomen in lenitate labiorum eius impelles ipsum, Proverbiorum, et sic ad lenitatem renuntiabit sociis, Iob, et ecce ego futurus ad declarare ipsum in radice exaltavit. Et pondus aliud ad lenitatem callorum7 eius, In principio, de lenitate lingue extranee, Proverbiorum, loquimini nobis lenitates, Isaie, labia lenitatum in lenitatibus8 pones ipsis et cum dagges hypocrissabit9 cum lenitatibus, Danielis, et in duplicari ayin et lammed et fui via eorum in lubricis in tenebra, Ieremie, fiat via eorum tenebra et lubrica, Psalmiste, et fortificabit regnum cum lubricis, Danielis, omnia ipsa modus mollificationis et lenitatis sic in modo verborum mala suasio lingue et dolus. Et de hec vocata fuerunt lapides fluminis cum lenibus fluvii pars tua, Isaie. Et pondus aliud quinque lenes lapidum de fluvio, Samuelis, ex quo sunt lenes et in lingua coroles10.
אשר חלק י"י אלהיך (דב' ט, יט), 1יחלק נחלה (מש' יז, ב), ויחלקו את הארץ (יהו' יד, ה), תחלקו את השדה (שמ"ב יט, ל), חלקו שלל אויביכם (יהו' כב, ח). 2 והנפעל אי זה הדרך יחלק אור (איוב לח, כד). ויחלק עליהם לילה (בר' יד, טו), כלומר כי בחצי לילה3 השיגם. והכבד ויחלק לכל העם (שמ"ב ו, יט), אחלקם ביעקב (בר' מט, ז), ויחלקו להם את הארץ לעבר בה (מל"א יח, ו). ושלא 4נזכר פועלו אז חלק5 עד שלל מרבה (יש' לג, כג), ואדמתך בחבל תחלק6 (עמ' ז, יז). וההתפעל והתחלקו7 אותה לשבעה חלקים (יהו' יח, ה), פירושו והתחלקו8 בה. והשם המחלקת9 האחת (דה"א כז, א), ועל מחלקתו10 (דה"א כז, ד), כי לא פטר יהוידע11 12 את המחלקות (דה"ב כג, ח), לכל דבר המחלקות13 הבאה והיוצאת (דה"א כז, א), במחלקותם לשבטיהם (יהו' יא, כג). ומשקל אחר וחלק האנשים (בר' יד, כד), בחמש נקדות. חלקי י"י אמרה נפשי (איכה ג, כד). 14 ומשקל אחר וחלקת בית אב (דה"ב לה, ה), כלם ענינם ידוע. ומזה נקראת אחוזת17 השדות חלקה לפי שזו חלק אחד וזו חלק אחר, החלקה אשר לי18 (שמ"ב יד, לא), חלקת השדה (רות ד, ג), ואכלה את החלק (עמ' ז, ד), בחלק יזרעאל (מל"ב ט, י). וענין אחר חלקו מחמאות פיו (תה' נה, כב). והכבד אמריה החליקה (מש' ב, טז), לשונם יחליקון (תה' ה, י), גבר מחליק (מש' כט, ה), כי החליק אליו בעיניו (תה' לו, ג), לחליק משם בתוך העם (יר' לז, יב), משפטו להחליק 19. מחליק פטיש (יש' מא, ז). ויש לפרש לחליק משם בתוך העם מהענין הראשון. והתאר איש חלק (בר' כז, יא), 23 מן ההר החלק (יהו' יא, יז), 25שלא היו בו26 אילנות, ויונתן תרגמו27 מהענין הראשון פ28 טורא פליגא29. וחלק משמן חכה (מש' ה, ג). והשם בחלק שפתיה תדיחנו (מש' ז, כא), וכן לחלק יגיד רעים (איוב יז, ו), והנני עתיד לפרשו30 בשרש רמם31. ומשקל אחר ועל32 חלקת צואריו (בר' כז, טז), מחלקת33 לשון נכריה (מש' ו, כד), דברו לנו חלקות (יש' ל, י), שפת חלקות (תה' יב, ג),34 בחלקות תשית למו (תה' עג, יח). ובדגש יחניף35 בחלקות36 (דנ' יא, לב). ובהכפל העי"ן והלמ"ד יהיה דרכם להם כחלקלקות באפלה (יר' כג, יב), יהי דרכם חושך37 וחלקלקות (תה' לה, ו), והחזיק מלכות בחלקלקות (דנ' יא, כא), כלם ענין רכות וחליקות. וכן בענין הדברים ברוך38 ופתוי הלשון והתרמית. ומזה נקראו אבני הנחל בחלקי נחל חלקך (יש' נז, ו). ומשקל אחר חמשה39 חלקי40 אבנים מן הנחל (שמ"א יז, מ), לפי שהם חלקים 41קוֹדוּלְש42 בלעז43.
Sources rabbiniques
Apparat critique
1. dividere A, ed] dividete ST
2. et A, ed] ST omission
3. pars A, ed] ST omission
4. Ezechielis A, ST, ed] יזרעאל BL
5. inde A, ed] ire de ST
6. divisus A, ed] divisionis ST
7. callorum A, ed] collorum ST
8. lenitatibus ST, ed] lenitabus A
9. hypocrissabit A, ed] hipocrissabit ST
10. coroles A, ed] caroles ST
1.
] ינ V1 addition
2. – חסר מחמת הדומות ] והפעל העומד חלק לבם (הו' י, ב). BL Ma3 V1
3. לילה] הלילה BL Ma3 V1
4.
] ז V1 addition
5. חלק] חולק Ma3 V1
6. תחלק] תחולק V1
7. והתחלקו] התחלקו Ma3
8. והתחלקו] התחלקו BL Ma3
9. המחלקת] המחלוקת Ma3
10. מחלקתו] מחלוקתו V1
11. יהוידע] יהודה V1
12. חסר] הכהן BL
13. המחלקות] המחלקת Ma3
14. – חסר מחמת הדומות ] ומשקל אחר 14 חלקת 15 (דב' לג, כא). BL Ma3 V1
14. ] BL חלקה Ma3 V1
15. ] מחקק BL מחוקק Ma3 V1
17. אחוזת] אחזת BL Ma3
18. לי] לו Ma3
19. חסר] ,19 ענין השמטה שהוא קרוב לענין חלקלקות רוצה לומר שהיה רוצה 20 21 משם BL Ma3 V1
19. ] הם BL Ma3 V1 omission
20. ] להיות נשמט BL V1 Ma3 omission
21. ] BL V1 לצאת Ma3 addition
23. – חסר מחמת הדומות ] 23 ומקסם חלק (יח' יב, כד), BL Ma3
23. ] כל חזון שוא BL Ma3 omission
25.
] ה V1 addition
26. בו] בה Ma3
27. תרגמו] תרגם BL Ma3 V1
28. נוסף פ] BL Ma3 V1
29. פליגא] פליג BL
30. לפרשו] לפרש BL
31.
רמם] זמם Ma3
32. ועל] על Ma3 V1
33. מחלקת] מחלת Ma3
34. נוסף ] BL שפתי חלקות (תה' יב, ד), Ma3 V1
35. יחניף] תחליף V1
36. בחלקות] בחלקות V1
37. חושך] חשך Ma3 V1
38. ברוך] ברך V1
39. נוסף חמשה] BL
40. חלקי] חלוקי Ma3 V1
41. חסר] ובלע"ז BL Ma3
42. קוֹדוּלְש] קוגל"ש BL
43. נוסף בלעז] BL Ma3