Marginalia

Dominatus est. Adhuc dominatus est cum deo, Osee, quare dixerunt populus meus dominati sumus ut dicere est nobis dominatio et principes et reges nobis1 non venimus ultra ad te. Et verbum grave et erit quando dominaberis, In principio, ut dicere quando dominaberis ut dicere quando veniet tempus dominationis tibi quod Israel transibunt supra legem et exonerabunt de supra ipsis iugum mandatorum et exonerabis iugum suum de supra collo tuo. Et sunt expo. quando dominaberis sicut modus plorabo cum loquutione mea et resonabo et est modus motionis supra infirmitate vel supra tribulatione plangere in lingua. Et sunt declarantes de isto modo dies afflictionis sue et planctus sui recordare afflictionis mee et planctus mei. Et est ad declarare umrude2 modus motionis et sic pauperes vagos adduces domum, Isaie. Et sic caldeizat Ionatan et pauperes vagi et sic targum quare dixerunt populus meus vagati sumus quod hoc dixit populus meus vagati sumus. Et iam scripsimus vagi vagi sui in radice rebellavit.

עד1 רד עם אל (הו' יב, א), מדוע 2 עמי רדנו (יר' ב, לא), ענינם ענין ממשלה. ואמר רד עם אל (הו' יב, א) כענין כי שרית עם אלהים 3 (בר' לב, כט). ופירוש אמרו עמי רדנו (יר' ב, לא), כלומר יש לנו ממשלה3 ושרים ומלכים לנו5לא נבא6 7 אליך. והפעל8 הכבד והיה כאשר תריד (בר' כז, מ), כלומר9 כאשר תמשל10, כלומר כשיבא11 עת הממשלה לך שישראל יעברו על התורה ויפרקו מעליהם עול המצות ופרקת עלו מעל צוארך (בר' כז, מ). ויש מפרשים כאשר תריד (בר' כז, מ) כענין אריד בשיחי ואהימה (תה' נה, ג), והוא ענין תנודה על החולי12 או על הצרה ב13פליינר14 בלעז. ויש מפרשים מזה הענין ימי עניה ומרודיה (איכה א, ז), זכר15 עניי ומרודי (איכה ג, יט). ויש לפרש ומרודיה ומרודי ענין טלטול. וכן ועניים מרודים תביא בית (יש' נח, ז). וכן תרגם יונתן וחשיכין16 מטלטלין. וכן תרגם17 מדוע אמרו עמי רדנו (יר' ב, לא), מדין18 אמרו עמי18 אטלטלנא. וכבר כתבכנתי,20מרודים21מרודיה ומרודי בשרש מרד.

Sources rabbiniques

Apparat critique

1nobis A, ed]  nostri ST

2umrude ed]  umrude ha umrudi A ;  hauni rudi ST

1עד]  עוד Ma3 V1

2 חסר]  אמרו BL Ma3 V1

3]  V1 omission

3]  ותוכל Ma3 addition

5לנו]  BL

6נבא]  נבוא BL V1

7 חסר]   עוד BL Ma3 V1

8והפעל]  והנפעל V1

9כלומר]  פירושו V1

10תמשל]  תמשול BL Ma3

11כשיבא]  כשיבוא BL

12החולי]  החולה BL החלי Ma3 V1

13ב]  BL Ma3 V1

14פליינר]  פלניי"ר BL פליניר Ma3 פלנייר V1

15זכר]  זכור BL Ma3

16וחשיכין]  וחשיכיא BL

17וכן תרגם]  Ma3 omission

18מדיןמה דין אמרו עמי]  Ma3 omission

18מדין]  מה דין BL V1

20כתבכנתי,]  כתבנו, BL Ma3 כתבתי V1

21מרודים]  BL


Notes critiques

back to top