Marginalia
a. Lingua bovis et cetera nomina lapidum pretiosorum
Somniavit. Qui somniavit ipsis somnium somniavit1, In principio, vel somnians somnium ipsum, Verba, patronus somniorum iste, In principio. Et verbum grave quod vos facientes somniare, Ieremie, conveniens facientes somniare sicut ipsi iuvantes ipsos et expo. quod fuerunt dicentes ipsis quod peterunt per somnium sicut quod dixit in Saule, et non respondit mihi amplius etiam per manus prophetarum etiam per somnia, Samuelis. Et possibile quod dictum est de modo isto Samaia somniator, Ieremie, quia quod fuit somnians somnia2 et erat glorians se quod erat somnians, somnia prophetie et erat fiducians Israel ad mendacium. Et modus alius roborabuntur filii eorum multiplicabuntur foris, Iob. Et verbum grave et robora me et vivifica me, Isaie, modus sanitatis. Et sic in verbis doctorum nostrorumtemporibus3 somnium temporibus stultus in albo vitelli ovi, est rubeum ovi. Et sic in verbis doctorum nostrorum album de foris et vitellum de intus et vocatur sic quod est esca sana. Et excellens medicus rabi Isac filius Benvenisti expo. in albo vitelli ovi in sputamine4 sanitatis quia sputamen sani non in ipso sapor sed infirmus est sapor in sputamine suo de una de quatuor humoribus que invalescet supra ipsum lingua bovis(a) oculus vituli, et berillus, In principio, vocatur in arabico alhalma et et est lapis omnis qui quod est in digito semper videbit somnia.
אשר חלם להם יוסף1 (בר' מב, ט), חלום חלמתי (בר' מא, טו), או2 חולם החלום ההוא (דב' יג, ד), בעל החלומות הלזה בא3 (בר' לז, יט). והפעל הכבד אשר אתם מחלמים (יר' כט, ח), הראוי מחלימים כמו הם מעזרים אותם (דה"ב כח, כג), ופירושו שהיו אומרים להם שישאלו בחלום כמו אלו שעושין4 שאלת חלום כמו שנאמר5 בשאול, ולא ענני עוד גם ביד הנביאים גם בחלמות6 (שמ"א כח, טו). ואיפשר7 8 מענין זה שמעיה הנחלמי (יר' כט, כד), לפי שהיה חולם חלומות והיו9 מתפאר שהיה חולם חלומות נבואה והיה מבטיח ישראל על שקר. וענין אחר יחלמו בניהם ירבו10 בבר (איוב לט, ד). והפעל הכבד ותחלימני והחייני11 (יש' לח, טז), ענין בריאות. וכן בדברי רבותינו ז"ל [א] עתים חלים12 עתים שוטה. בריר חלומות13 (איוב ו, ו), הוא אודם14 הביצה. וכן בדברי רבותינו ז"ל [ב]12 חלבון מבחוץ וחלמון מבפנים. ונקרא כן לפי שהוא מאכל בריא. והנשיא הרופא רבי יצחק בן בנשתי16 פירש בריר חלמות ברוק הבריאות, כי רוק הבריא אין בו טעם אבל החולה יש טעם ברקו17 מאחת מארבע18 המרות אשר תגבר עליו. לשם שבו ואחלמה (שמ' כח, יט) נקרא בערבי אל חלמה19 והיא אבן כל20 מי שהיא באצבעו 21 יראה חלומות.
Sources rabbiniques
א. בבלי, ראש השנה כח ע"א
ב. בבלי, חולין סד ע"א
Apparat critique
1. somniavit A, ed] somniavit ST
2. somnia A, ed] sonia ST
3. temporibus A, ed] album de foris temoribus ST
4. sputamine ST, ed] sputabimine A
1. נוסף יוסף] BL Ma3 V1
2. או] Ma3 omission
3. נוסף בא] BL Ma3 V1
4. שעושין] שעושים BL
5. שנאמר] שאומר BL Ma3
6. בחלמות] במחולות Ma3 בחלומות V1
7. ואיפשר] ואפשר Ma3 V1
8. חסר] שנאמר BL Ma3 V1
9. והיו] והיה Ma3 V1
10. repentir ירבו] ירבו BL Ma3 V1
11. והחייני] ותחייני(i) BL Ma3
12. ] Ma3 omission
12. חלים] חלום BL V1
13. חלומות] חלמות V1
14. אודם] אדם V1
16. בנשתי] בנש"ת BL בנשת Ma3 V1
17. ברקו] ברוקו V1
18. מארבע] מארבעת Ma3
19. אל חלמה] אחלמה Ma3
20. כל] שכל V1
21. חסר] לעולם BL Ma3 V1
Notes critiques
i. variante scripturaire relevée par Kennicott (K96, K650 B)