Marginalia
a. Macra rubeus color quo designant fabri lignarii scribes vel sculpes
Sculpsit. Ve scribentibus scripturas iniquitatis vel sculpens in lapide habitaculum sibi, Isaie, iot addita et sic iot incidens. Et iam scripsimus similia ipsis in parte dicduc1, sculpta cum almaga, et2 macra(a) et scribas supra ipsam civitatem in sculpere ipsum girum, et in sculpere fundamenta terre, Proverbiorum et levigata sunt ambo ad levigare et supra librum sculpte ipsam, Isaie, he cum mappic modus eius sculpe3 ipsam. Et cuius non memoratur agens suus in libro et scribentur, Iob, et levigatum est ad levigare. Et paul de daggessato et obliviscetur4 scripti, Proverbiorum. Et edificium paal5 et sculpens cum baculis suis, In deserto, et scriba de intus pedibus suis pars scribe, Verba, descenderunt scribe, Iudicum, omnia ipsa modus scripture et expo. et scriba de intus pedibus suis quia via dominantis ad esse scribam sedentem ad pedes eius et expo. pars scribe sicut scientia targum. Et nomen scriptiones iniquitatis scripture cordis expo. quod cor scribit et cogitat supra ipsis quomodo non venerunt ad bellum. Et quia quod dedit ad scribere iudicium hominis quod est ipsi cum sotio suo, et quod conveniens ipsi ad capere de ipso vocatum est constitutio quia constitutio tua et preceptum filiorum tuorum preceptum ad sacerdotes de Pharaone, In principio, fac rapere me panem precepti mei, Proverbiorum, quia complebit preceptum meum, percussiones et plage facientes dolere me semper in omni die ac si ipse mihi ad preceptum de precepto meo abscondi, Verba, oris mei, Iob6, de more meo fuit ad abscondere in corde meo, Verba, oris meis sine precepto, Isaie, vertit iudicium et morem et cum he mulieris constitutio una erit vobis hoc preceptum legis, In deserto. Et collectio precepta semper continue, Ezechielis, precepta mea custodietis, Et vocavit. Et aptabitur ad declarare de hoc et scriba de medio pedum eius, pars scribe et est dominans vocatur sic quia ipse ponens precepta in terra sua et expo. quod non auferetur dominans de semine suo, et de medio pedum eius, sicut egrediens de medio pedum eius et expo. pars scribe7 principium passuc, Et vidit, principium ipsi expo. et elegit in principio pro se ipso capere preceptum partis sue de Transiordanem, quia vidit quia ibi pars regum et dominantur domibus cotignatis et bonis. Et sic dominus scribens, Isaie, qui dedit nobis precepta.
הוי החקקים1 חקקי און (יש’ י, א), חקקי2 בסלע משכן לו (יש' כב, טז), היו"ד נוספת וכן יו"ד חצבי3 (יש' כב, טז). וכבר כתבנו הדומים להם בחלק הדקדוק. חקקים4 בששר (יח’ כג, יד), וחקות עליה עיר (יח' ד, א), בחקו חוג5 (מש’ ח, כז), בחוקו6 מוסדי ארץ (מש' ח, כט). ונרפו שניהם להקל. 7על8 ספר חקה (יש’ ל, ח), הה"א במפיק ענינו חקוק9 אותה. ושלא נזכר פועלו מי יתן10בספר ויוחקו11 (איוב יט, כג), ונרפה להקל. והפעול12 מהדגוש וישכח מחקק13 (מש’ לא, ה). 14ובנין פועל15 ומחוקק16 במשענותם (במ’ כא, יח), ומחוקק מבין רגליו (בר’ מט, י), חלקת מחוקק , כלם ענין כתיבה. ופירוש ומחקק מבין רגליו17 כי דרך המושל להיות הסופר21 יושב לרגליו. ופירוש חלקת מחוקק כדעת22 התרגום. והשם חקקי און (יש’ י, א), חקקי לב (שופ’ ה, טו), פירושו שהלב חוקק וחושב עליהם איך לא באו למלחמה. ולפי שנותן23 לכתב24 משפט האדם שיש לו עם חברו ומה שראוי לו25 ליקח26 ממנו נקרא חק, כי חקך וחק בניך 27 (וי’ י, יג), כי חק לכהנים מאת פרעה (בר’ מז, כב), הטריפני לחם חקי (מש’ ל, ח),27 כי ישלים חקי (איוב כג, ד), המכות והנגעים המכאיבים אותי תמיד בכל יום כאלו הם לי לחק29. מחקי צפנתי אמרי פיו (איוב כג, יב), ממנהגי30 היו31 לצפון32 בלבי אמרי פיו. לבלי חק (יש’ ה, יד), הפך המשפט והמנהג. ובה"א33 הנקבה חקה אחת לכם (במ’ טו, טו)34, זאת חקת התורה (במ' יט, ב). והקבוץ חקות עולם תמיד (יח’ מו, יד), את35 חקתי36 תשמרו (וי’ יח, ד). ויתכן לפרש מזה ומחוקק מבין רגליו, חלקת מחוקק, והוא המושל נקרא37 כן כי הוא משים38 החקים בארצו. ופירוש ומחוקק מבין רגליו39 שלא יסור מושל מזרעו, ומבין רגליו כמו היוצת מבין רגליה (דב’ כח, נז), ופירוש חלקת מחוקק תחלת הפסוק וירא40 ראשית לו, פירושו ראה ובחר בתחלה לעצמו לקחת חלקת41 מעבר לירדן כי ראה כי שם חלק מלכים ומושלים בתים צפונים42 וטובים. וכן י"י מחוקקנו (יש’ לג, כב), שנתן לנו החקים.
Sources rabbiniques
Apparat critique
1. dicduc ed] dic duc A, ST
2. et A, ed] idest ST
3. sculpe ST, ed] sculpte sculpe A
4. obliviscetur ST, ed] obs obliviscetur A
5. paal A, ed] poal ST
6. Iob A, ed] sine precepto, Isaie Iob ST
7. pars scribe A, ed] et elegit be ST
1. החקקים] החוקקים Ma3 V1
2. חקקי] חוקקי Ma3 V1
3. חצבי] חוצבי Ma3 V1
4. חקקים] חקוקים Ma3 V1
5. חסר] על פני תהום BL
6. בחוקו] בחקו Ma3
7. חסר] על לוח אתם BL
8. על] ועל BL
9. חקוק] חק Ma3
10. נוסף מי יתן] BL
11. ויוחקו] ויחקו Ma3
12. והפעול] והפעל Ma3
13. מחקק] מחוקק V1
14.
] כלם ענין כתיבה. V1 addition
15. פועל] פעל Ma3
16. ומחוקק] במחקק BL מחוקק V1
17. repentir חלקת מחוקק , כלם ענין כתיבה. ופירוש ומחקק מבין רגליו] חלקת מחוקק (שופ’ ה, יד),17 כלם ענין כתיבה. ופירוש 19 מבין רגליו BL Ma3 V1
17. ] ירדו 17 (דב’ לג, כא), BL Ma3 V1 omission
17. ] מחקקים BL מחוקקים Ma3
19. ] ומחקק BL ומחוקק Ma3 V1
21. הסופר] סופר BL Ma3
22. כדעת] לדעת Ma3
23. שנותן] שנתן BL Ma3 V1
24. לכתב] ליכתב BL
25. לו] Ma3 omission
26. ליקח] לקח V1
27. ] Ma3 omission
27. חסר] נתנו BL
29. לחק] לחוק V1
30. ממנהגי] ממנהיגי V1
31. היו] היה Ma3 V1
32. לצפון] לצפן V1
33. ובה"א] וברא Ma3
34. ] יהיה לכם (במ’ ט, יד) Ma3 V1
35. את] ואת BL
36. חקתי] חקותי Ma3 V1
37. נקרא] ונקרא BL
38. משים] משם Ma3
39. ומחוקק מבין רגליו] Ma3 omission
40. וירא] וירא V1
41. חלקת] חלקו BL Ma3 V1
42. צפונים] ספונים BL