Marginalia
a. 20
b. 3
Sanavit. Et convertatur et sanem eum1, Isaie, sana medium et sanabor, Ieremie(a), et sanavit deus et balsamaverunt medici, In principio, medici inhibi, Iob, vias eius vidi et sanabo ipsum, Isaie. Et nomen medicina medicine electionis non tibi, Ieremie. Et pondus aliud medicina2 erit umbilico tuo, Proverbiorum. Et pondus aliud ecce ego ascendere faciens medelam et medicinam, Ieremie(b), ad non medicina, Verba. Et niphal sanata est tigna, Et vocavit, et sanabuntur aque quieta aleph sana nos Domini sanabimur tunc sanaberis, Samuelis. Et hitpaal ad sanari in Zeriel, Regum. Et grave et infirmum non sanastis, Ezechielis, et sanaverunt fractionem filie populi mei, Ieremie, et sanare et sanabit, Nomina, et est transiens ad terciam vult dicere quod conducet ipsi medium. Et sic dixit targum et conducet medicum solvet. Et sic dixerunt doctores nostri quod si erat ipse medicus ut volens ad sanare ipsum non audientes ipsum qui dixit ipsi similis es supra me sicut leo insidiator et quod venit de ipso sicut via patronorum he sanabo retrocessiones vestras, Ieremie, sana fractiones eius quia nota est, Psalmiste, scripta fuerunt cum he et leguntur sicut patrona aleph, et manus eius sanabunt, Iob. Et grave et sanaverunt fractionem populi mei sanavimus Babiloniam, Isaie, scripta fuit sicut patroni aleph et legitur sicut patroni3 de he. Et niphal et non sanata fuit qui non poterit ad sanari, Ieremie, et sanate fuerunt aque, Regum. Et nomen ad tempus medicine, Ieremie, et in via metaphore sicut franget vas figuli quod non poterit ad sanari adhuc. Et sic in via metaphore sicut modus propiciationis sana animam meam, Psalmiste, et audivit Dominus ad Ezechiam et sanavit populum, Regum, et convertatur et sanabit ipsum, Isaie et similia4 ipsis. Et de radice ista in modo alio gigantes existimantur etiam ipsi, In principio, relictus5 fuit de residuo gigantum, Verba, modus eorum fortes6 gigantes et singularis de ipsis natus fuit giganti isti nati fuerunt ad gigantem, Verba, he notitie et scribentur cum lamed servitii sicut ad populum istum ad exercitum qui venit ad ipsum et similia ipsis sicut quod scripsimus in parte dicduc ista duo que in verbis dierum scripta sunt cum aleph et in libro Samuelis scripta sunt gigas ad gigantem cum he et ipsa in loco aleph gigas gigantes. Et modus alius si mortui surgent, Psalmiste, in congregatione mortuorum quia mortui ibi, Proverbiorum, mortui creabuntur signum ad grana seminis que sunt de sub terra sicut mortui et vivent postea et creabuntur et dixit de sub aquas sicut de sub terra et sunt causa ad humorem terre quod de ipsa florebunt semina.
ושב ורפא לו (יש’ ו, י), רפאני י"י 1 (יר’ יז, יד), וירפא אלהים (בר’ כ, יז), ויחנטו הרפאים2 (בר’ נ, ב), 3 רפואות6 תעלה אין לך (יר’ ל, יג). ומשקל אחר רפאות תהי לשרך (מש’ ג, ח). ומשקל אחר הנני מעלה לך(i)7 ארוכה8 ומרפא (יר’ לג, ו), לאין מרפא (דה"ב לו, טז). והנפעל נרפא הנתק טהור הוא (וי’ יג, לז). ונרפאו המים (יח’ מז, ח), נח האל"ף9. רפאני10 י"י וארפא (יר’ יז, יד), אז תרפאו (שמ"א ו, ג). וההתפעל11 להתרפא ביזרעאל (דה"ב כב, ו). והכבד ואת12 החולה לא רפאתם (יח’ לד, ד), וירפאו את שבר עמי (יר’ ו, יא)13 , ורפא ירפא (שמ’ כא, יט) והוא יוצא לשלישי, רוצה14 לומר שישכור לו רופא15. וכן אמר התרגום ואגר אסיא ישלם. 16 אמרו רבותינו ז"ל [א] שאם הוא 17 רוצה18 לרפאותו19 אין שומעין לו דאמר לית20 דמית עלי כאריא21 ארבא. ואשר בא ממנו כדרך בעלי הה"א, שובו בנים שובבים ארפא(ii)22 משובותיכם23 (יר’ ג, כב), רפה שבריה כי מטה (תה’ ס, ד), נכתבו בה"א ונקראו24 כבעלי האל"ף25. ימחץ וידיו תרפינה (איוב ה, יח). והכבד וירפו את שבר בת עמי (יר’ ח, יא), רפאנו את בבל (יר’ נא, ט) 26. והנפעל ולא28 נרפתה (יר’ נא, ט), אשר לא יוכל להרפה29 30 (יר’ יט, יא), וירפו המים (מל"ב ב, כב). והשם לעת מרפה31 והנה בעתה (יר’ ח, טו). ובדרך ההשאלה32 וירפא את33 מזבח34 י"י ההרוס (מל"א יח, ל). וכן בדרך ההשאלה כאשר ישבר את כלי היוצר אשר לא יוכל להרפה עוד (יר' יט, יא).35 וכן בדרך ההשאלה בענין הסליחה רפאה נפשי כי חטאתי לך (תה’ מא, ה), וישמע י"י אל חזקיהו(vi)36 וירפא את העם (דה"ב ל, כ), ושב ורפא לו (יש’ ו, י), והדומים להם. ומהשרש הזה בענין אחר רפאים יחשבו גם(vii)37 הם (דב’ ב, יא),37 נשאר מיתר הרפאים (דב’ ג, יא), ענינם גבורי39 הענקים40. והיחיד41 מהם נולד42 להרפא (דה"א כ, ו), אל נולדו להרפא (דברי כ, ח),43 והה"האוהלמד45ונכתבה46 עם למ"ד השמוש47 כמו להעם הזה (דה"ב י, ז), להגדוד אשר בא אליו (דה"ב כה, י), והדומים להם כמו שכתבנו בחלק הדקדוק. 48 בה"א והיא51 במקום אל"ף רפא, רפאים. וענין אחר אם רפאים יקומו יודוך סלה 52(תה’ פח, יא), בקול53 רפאים ינוח (מש’ כא, טז), ולא ידע 54כי רפאים שם (מש’ ט, יח), הרפאים יחוללו (איוב כו, ה), 55ענינם המתים. ויש מפרשים הרפאים יחוללו רמז לגרגרי הזרע שהם מתחת הארץ כמתים ויחיו אחר56 57 ויחולולו58. ואמר מתחת מים59 (איוב כו, ה) ולא מתתח
Sources rabbiniques
א. בבלי, בבא קמא פח ע"א
Apparat critique
1. eum A, ed] cum ST
2. medicina ST, ed] ecce ego ascendere faciens mede lamimemedicina A
3. patroni A, ed] patrona ST
4. similia A, ed] suam ST
5. relictus A, ed] relicta ST
6. fortes A, ed] fortis ST
1. חסר] וארפא BL Ma3 V1
2. הרפאים] הרופאים Ma3 V1
3. חסר] 3 אליל (איוב יג, ד)4 , דרכיו ראיתי וארפאהו (יש’ נז, יח). והשם רפואה BL Ma3 V1
3. ] רפאי BL רופאי Ma3 V1
4. ] BL Ma3 כליל כלבם V1 addition
6. רפואות] רפאות BL
7. ] לה BL
8. ארוכה] ארכה BL
9. נח האל"ף] נחה האל"ף BL Ma3 V1
10.
רפאני] נרפאני Ma3
11. וההתפעל] ומן ההתפעל Ma3
12. ואת] את V1
13. ] שבר בת עמי (יר’ ו, יד) BL
14. רוצה] רצה BL
15. רופא] הרופא BL
16. חסר] וכן BL Ma3 V1
17. חסר] רופא BL
18. רוצה] ורוצה BL
19. לרפאותו] לרפאתו BL Ma3 V1
20. לית] ליה BL Ma3 V1
21. כאריא] כארבא V1
22. ] ארפה BL
23. משובותיכם] משובתיכם BL
24. ונקראו] ונכתבו V1
25. ] ונקרא כבעלי הה"א V1 addition
26. חסר] , 26 כבעלי האל"ף ונקרא כבעלי הה"א BL Ma3 V1
26. ] נכתב BL Ma3 ונכתב V1
28. ולא] לא Ma3 V1
30. חסר] עוד BL Ma3
32. ההשאלה] השאלה Ma3
33. את] Ma3 omission
35. ] Ma3 V1 omission
36. ] יחזקיהו BL
37. ] V1 omission
37. ] אף BL
39. גבורי] גבורים Ma3 V1
40. הענקים] וענקים V1
41. והיחיד] ויחיד Ma3
43. ] Ma3 omission
44. והה"הא] והה"א BL Ma3 V1
45. נוסף והלמד] BL Ma3 V1
46. ונכתבה] ונכתבו BL
47. השמוש] השימוש BL
48. חסר] 48 השנים אשר בדברי הימים נכתבו באל"ף. ובספר שמואל נכתבו 49 BL Ma3 V1
48. ] אלה BL V1 ואלה Ma3
49. ] הרפה להרפה BL Ma3 להרפה הרפה V1
51. והיא] והוא Ma3
52. נוסף יודוך סלה ] BL
53. בקול] בקהל BL Ma3 V1
54. נוסף ולא ידע ] BL
55. ] כלם V1 addition
56. ] V1 omission
56. אחר] אחרי BL Ma3
57. חסר] כן BL Ma3
58. ויחולולו] ויחוללו BL Ma3
59. מים] המים Ma3
60. ולא מתתחת הארץ] כמו מתחת BL כמו מתחת הארץ Ma3
62. ממנו] ממנה BL Ma3 V1
Notes critiques
i. variante scripturaire relevée par Kennicott (K150)
ii. variante scripturaire relevée par Kennicott
iii. variante scripturaire relevée par Kennicott
iv. variante scripturaire relevée par Kennicott
v. variante scripturaire relevée par Kennicott (K80)
vi. variante scripturaire relevée par Kennicott
vii. variante scripturaire relevée par Kennicott (nunc K223)
viii. variante scripturaire relevée par Kennicott (K271 A)